توضیحات

هليله زرد

اين نوع هليله از ساير اقسام آن مصرف درمانى بيشتر دارد و بهترين نوع هليله زرد خوب رسيده و هسته كوچك و گوشتى آن است.

طبيعت آن سرد و خشك است. هليله زرد يكى از داروهاى بسيار خوب مقوى مغز و قواى فكرى است. بعلاوه برطرف‏ كننده سرگيجه و معالجه‏ كننده بيمارى صرع صفراوى است و بهترين دارو براى يرقان و كهير و جوش ‏هاى صفراوى است. چنانچه هليله زرد را پس از بيرون آوردن هسته ميوه آن بخيسانند و پس از ۴۸ ساعت خيسيده را صاف كرده و تفاله را دور ريخته و مايع صاف شده را ميل كنند بهترين دارو براى بيماريهاى مذكور است. هليله زرد خشك شده تقريبا شبيه به زردآلوى خشك شده است كه هسته در آن باشد هنگام مصرف آن را شكسته هسته را بيرون آورده و دور مى‏اندازند و پوست آن را كه همان گوشت خشك شده ميوه است مصرف مى‏كنند. مقدار خوراك از اين پوست ميوه‏ چهار مثقال است كه بطريق مذكور فوق مصرف مى‏شود. و يا جوشانده آب صاف شده را مى‏خورند.

اگر مقدارى پوست هليله زرد را در روغن گاوى تازه بريان كرده و سپس روغن را با دستمال تميز پاك كنند و مقدارى هم از پوست سخت ميوه نارگيل را بسوزانند و زغال كنند سپس مقدار نيم مثقال از هليله مذكور و ربع مثقال از پوست سوخته نارگيل را مخلوط و پودر نموده با آب نيم گرم بمدت سه روز بخورند پيچش شكم را معالجه مى‏كند و اگر شخص بواسيرى هم داشته باشد كه از آن نيز ناراحت است در بهبود آن نيز موثر مى‏باشد. هليله زرد را در بسيارى از معاجين كبدى بكار مى‏برند مقدار خوراك هليله زرد از گوشت خشك شده ميوه براى بالغين چهار مثقال است كه اين مقدار را در آب جوش ريخته و در ظرف سربسته مى‏گذارند خنك شده و ظرف ۴۸ ساعت يا بيشتر خيس برميدارد. امّا قبلا لازم است كه هليله را قدرى خرد كرده باشند به قطعات كوچك و پس از خيسيده شدن آن را صاف كرده و مايع صاف شده را بخورند. و چون مسهلى است تقريبا قوى روز خوردن دارو نبايد نان خورده شود بلكه بايد غذاى آن روز كته نرم و يا شوربائى باشد.

در مورد هليله روايتى از معصوم است كه چنانچه بخورند هليله را سه ماه بهار از هر ماه سه روز اول و سه ماه پائيز از هر ماه آن نيز سه روز اول در شروع گرما يعنى بهار با رازيانه و در شروع سرما يعنى پائيز با مصطكى مريض نمى‏شوند مگر به مرض موت.

گياهان دارويى و نحوه كاربرد آنها براى بيماريهاى مختلف در طب سنتى، ص: ۲۴۸

خواص درمانى:

۱- هر روز صبح ناشتا اگر يك قاشق گوشت سائيده آن را با قند ساييده مخلوط كنيد و بخوريد. معده را تقويت مى‏كند، سرگيجه را برطرف مى‏سازد، معالجه‏ كننده صرع صفراوى است،

مقوى بسيار خوبى براى مغز و قواى فكرى است، بهترين دارو براى يرقان و كهير و جوشهاى صفراوى است، خون را صاف مى‏كند.

۲- در مورد آب ريزش چشم آن را مثل غبار نرم بساييد و كمى از آن را در چشم بكشيد، مؤثر است.

۳- پوست آن را مثل غبار نرم بسائيد و با كمى گلاب مخلوط نماييد و هر روز صبح و شب هر بار پنج قطره از آن را با كمى فاصله بوسيله قطره‏ چكان در چشم بچكانيد. لكهاى سفيد چشم را برطرف مى‏سازد.

اسرار گياهان دارويى، ص: ۱۱۲۰