توضیحات
اکلیل الملک ، ناخنک
به فارسى و در کتب طب سنتى «ناخنک» و «اکلیل الملک» نام برده مى شود، گیاهى است از خانوادهLeguminosae نام علمى آنTrigonella grandiflora Boiss. مى باشد و معمولا میوه آن را که مورد مصرف پزشکى است، اکلیل الملک گویند.
مشخصات
گیاهى است با اختلافات جزئى شبیه شنبلیله ولى برگها و گلهاى آن کمى درشت و میوه آن هلالى برنگ نخودى روشن است که در داخل آن دانههاى زردرنگ و معطر قرار دارد. این دارو در بازار ایران با نام ناخنک عرضه مى شود.
خواص- کاربرد
ناخنک از نظر طبیعت نظر شیخ الرئیس ابو على سینا گرم و خشک در مرتبه اول است، ولىDioscorides آن را معتدل در حرارت و برودت مى داند. از نظر خواص اعتدال دهنده اخلاط و مقوى بدن است و ورمهاى سفت را نرم مى کند. ضماد تخم آن با سرکه و روغن گلسرخ اگر بر سر گذارده شود و یا ریختن آب دم کرده آن بر سر براى رفع سردرد، سرگیجه، سکته مغزى، لقوه، فراموشى و مالیخولیاى سبک مفید است.
اگر 8 گرم آن با 20 گرم عسل خورده شود براى فلج و سستى اعضاى بدن نافع است و گرفتن بخار آن در حمام در هر روز و شب و مالیدن روغن آن به بدن نیز براى فلج و سستى اعضا مفید است. خوردن آب دم کرده آن به تنهایى و یا با ادویه مناسب مانند بابونه و صعتر و شبت نیز براى امراض فوق مفید است.
خوردن آب دمکرده آن براى رفع درد معده و کبد و طحال و رحم مفید است.
اگر آب دم کرده آن با انجیر و عسل خورده شود براى ازدیاد ترشح شیر و اسپرم نافع و مدر است و قاعده آور. خوردن 12 گرم عصاره گیاه و تخم گیاه با دوشاب براى ورم آلات داخل شکم و بدون تخم آن براى رفع درد و اگر با زعفران مخلوط شود براى تسکین ضربان همه اعضا مفید است.
خوردن دم کرده شاخه و برگ آن مدر است و قاعده آور و براى اخراج جنین کمک مى کند. مضر بیضه ها مى باشد از این نظر باید با عسل و انجیر و مویز خورده شود. مقدار خوراک آن، از تخم آن تا 10 گرم و از عصاره گیاه تا 80 گرم است. جانشین آن از نظر خواص بابونه و فراسیون است.
توضیح: در بعضى از مدارک فنى نام اکلیل الملک را براى (نفله) یاmelilot آورده اند کما اینکه این نام را براى چند گیاه دیگر نظیرAstragalus hamo’sus و یاFritillaria imperialis نیز گفته اند که قطعا در این موارد نام اکلیل الملک یک توصیفى از شکل گیاه است که مانند تاج مى باشد ولى اکلیل الملک که در بازار با نام ناخنک عرضه مى شود و میوه آن به شکل هلال است همینT. grandiflora مى باشد. (از یادداشتهاى محقق دانشمند دکترDr. Haussknecht که در فرهنگ شلیمر آورده شده است.)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.