بلیله

توضیحات

 به فارسى «بليله» و در كتب طب سنتى «بليلج» و به هندى «باهرا» گفته می‏ شود. به فرانسوى آن را از انواع‏Myrobalan و به انگليسى‏Belleric myrobalan گويند. ميوه درختى است كه درخت آن از خانواده‏Combretaceae جنس‏Terminalia می ‏باشد و نام علمى آن‏Terminalia bellirica (Gaertn .) Roxb . و مترادف هاى آن‏T .belerica Roxb . وT .laurinoides Teijsm .Binn . می باشد. در مدارك گياه‏ شناسان هندى نام اصلى گياه را T .belerica Roxb . ذكر مى‏كنند.

مشخصات‏

مشخصات گياه تقريبا همان است كه براى درخت هليله ذكر شد. درختى است بزرگ و برگ هاى آن عريض تر از برگ انبه و ميوه آن كه بليله می باشد كمى دراز تخم‏ مرغى سر آن باريك، پوست آن زرد غبارى و نازك تر از پوست هليله است.

قسمت مستعمل در طب سنتى پوست و قسمت بيرون از دانه، بليله است. اين درخت در اغلب جنگل هاى مرطوب هند مى ‏رويد.

تركيبات شيميايى‏

بليله در حدود ۱۷ درصد ماده تانن دارد و در ميوه تازه آن گلوكوز، تانن و سه جزء گلوكوزيدى می ‏باشد . در ميان چوب و پوست درخت وميوه آن الاجيك اسيد و در غشاء دانه ميوه گاليك اسيد يافت می ‏شود .

خواص- كاربرد

بلیله در طب سنتی

در برمه ميوه خشك بليله را براى تسكين سرفه و معالجه بيمارى‏ هاى چشم تجويز مى‏ كنند . در هند و چين به عنوان قابض و تونيك مورد توجه است .

در حالت سبزى و نارس مسهل است و اگر مقدار زيادى خورده شود، مخدّر مى ‏باشد . در اندونزى از ميوه رسيده خشك بى‏دانه گياه پس از اينكه كوبيده شد و به صورت گرد درآمد به روى ناف بچه پس از افتادن مى‏پاشند .

در هند بليله تلخ به عنوان قابض، تونيك، مليّن، و تب‏بر و براى معالجه بواسير، استسقا، اسهال، كمك به رفع سوء هاضمه و حالات صفراوى و سردرد و جذام كاربرد دارد. در حالت سبزى و نارس مسهل است و وقتى كه رسيد قابض مى ‏باشد. مغز دانه آن مخدّر است.

طبع بليله از نظر طبيعت طبق نظر حكماى طب سنتى كمى سرد و خشك است و در مورد خواص آن معتقدند كه لطيف‏ كننده، قابض، تلخ و مقوى معده و اشتهاآور است.

در عين حال مسهل سودا و صفرا مى‏باشد و براى سردرد و بواسير مفيد است.

بوداده و سرخ شده آن براى بند آوردن اسهال مزمن نافع است. تب ‏بر مى‏باشد و براى جذام نيز نافع است. سوء هاضمه را رفع مى‏ كند. مضرّ آلات قسمت پايين بدن است و از اين نظر بايد با عسل و يا شكر خورده شود. مقدار خوراك آن تا ۱۴ گرم است. اگر روزى ۲ گرم آن را با ۲ گرم شكر و آب گرم بخورند و چندين روز ادامه دهند براى تقويت چشم و افزايش ديد چشم و قطع رطوبتهاى جارى از دهان مفيد است.